Τα διαβητικά έλκη αποτελούν μια από τις σοβαρότερες επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη και είναι η βασικότερη αιτία νοσηλείας στα άτομα με διαβήτη (1)

Επιπλοκές στα πόδια των ανθρώπων με διαβήτη, λόγω της πάθησης τους (1)

Ο διαβήτης με τα χρόνια μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία και νεύρα των ποδιών. Οι βλάβες αυτές πολύ συχνά επιφέρουν αλλαγές στη δομή και λειτουργικότητα των ποδιών καθώς και καταστρέφουν τα αισθητήρια νεύρα των ποδιών. Η διαταραχή στα αισθητήρια νεύρα των ποδιών έχει σαν αποτέλεσμα την μειωμένη ή και παντελή αντίληψη του πόνου, του κρύου, του ζεστού καθώς και της πίεσης.

Η ύπαρξη των προαναφερθέντων καθιστά τα πόδια πολύ ευαίσθητα και εκτεθειμένα σε σοβαρούς τραυματισμούς, οι οποίοι λόγω της ύπαρξης του διαβήτη είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπισθούν. Η συχνότερη αιτία τραυματισμών για αυτά τα πόδια είναι η χρήση ακατάλληλων υποδημάτων.

Διαβητικό πόδι, το πόδι υψηλού κινδύνου (2)

Διαβητικό πόδι έχουν τα άτομα με διαβήτη που έχουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω

• Περιφερική νευροπάθεια, βλάβες στα νεύρα των ποδιών
• Περιφερική αρτηριοπάθεια, βλάβες στα αγγεία των ποδιών
• Λοίμωξη
• Έλκος
• Οστεαρθροπάθεια
• Ακρωτηριασμό
• Γάγγραινα

Το διαβητικό πόδι ονομάζεται πόδι υψηλού κινδύνου λόγω του τεράστιου κινδύνου που διατρέχει να τραυματιστεί καθώς και λόγω της δυσκολίας επούλωσης των τραυμάτων του, κάτι που αυξάνει πολύ το κίνδυνο επιμόλυνσης και ακρωτηριασμού.

Τα διαβητικά έλκη είναι συνέπεια βλαβών στα αγγεία ή στα νεύρα των ποδιών των ατόμων με διαβήτη ή και σε συνδυασμό τους. Οι βλάβες αυτές οδηγούν σε υπέρμετρες πιέσεις και δυσμορφίες των κάτω άκρων, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε τραυματισμούς. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι

Το 60% των ελκών οφείλεται σε περιφερική νευροπάθεια/βλάβες
Το 20% σε βλάβες των αγγείων
Το 20% σε συνδυασμό βλαβών αγγείων και νεύρων.

Διαβητικό πόδι, τεράστιο κοινωνικό – οικονομικό πρόβλημα (3,4)

Το διαβητικό πόδι αποτελεί ένα τεράστιο κοινωνικό-οικονομικό θέμα, εφόσον έχει αποδειχθεί, ότι αφενός μεν στοιχίζει πολλά στα συστήματα υγείας και αφετέρου οδηγεί σε ανάπηρους πολίτες. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Διαβήτη) έχουν δημιουργήσει τη Διεθνή Ομάδα Εργασίας για το Διαβητικό πόδι. Στόχος αυτής της ομάδας είναι η θέσπιση οδηγιών και μέτρων, βασισμένων σε αποτελέσματα κλινικών μελετών, με στόχο την μείωση των ακρωτηριασμών. Έχει αποδειχθεί ότι η εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων από ένα σύστημα υγείας, θα οδηγήσει στην μείωση των ακρωτηριασμών κατά 40-85%!!! Είναι γεγονός ότι πολλές χώρες της Δύσης έχουν καταφέρει αυτή τη μείωση.(5)

Το 85% των ακρωτηριασμών των κάτω άκρων των ατόμων με διαβήτη μπορεί να προληφθεί εάν εντοπισθούν έγκαιρα τα άτομα με διαβήτη που έχουν πόδια υψηλού κινδύνου και πάσχουν από διαβητική νευροπάθεια ή και αγγειοπάθεια και

• Εκπαιδευτούν στον τρόπο που πρέπει να φροντίζουν τα πόδια τους
• Αντιμετωπισθούν σωστά ιατρικά
• Φορέσουν κατάλληλα υποδήματα

Kλινικές και οικονομοτεχνικές μελέτες παγκοσμίως έχουν δείξει ότι το διαβητικό πόδι επιφέρει τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος σε ένα σύστημα υγείας.

Γεγονότα για το διαβητικό πόδι (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8)

• 1 στους 4 ανθρώπους με διαβήτη υπολογίζεται ότι θα εμφανίσει βλάβες στα πόδια του δέκα χρόνια μετά την εμφάνιση του διαβήτη.

• Στην Ελλάδα έχουμε 1.000.000 περίπου άτομα με διαβήτη. Το 34% αυτών, 340.000 δηλαδή συμπολίτες μας θα αναπτύξει κατά τη διάρκεια της ζωής του έλκος-τραύμα στο πόδι.

• Κάθε στιγμή στη χώρα μας έχουμε 50.000 ανοιχτά έλκη, το 15% των οποίων θα καταλήξει σε ακρωτηριασμό.

• Το 50% των διαβητικών ελκών θα επιμολυνθεί.

• Το 20% των διαβητικών ελκών θα χρειαστούν νοσηλεία.

• Το 15% των ελκών λόγω διαβήτη θα οδηγηθεί σε ακρωτηριασμό.

• Το 50% των ατόμων με διαβήτη που έχει υποστεί ακρωτηριασμό θα υποστεί και δεύτερο ακρωτηριασμό.

• Το 2015 το άμεσο κόστος αντιμετώπισης του διαβητικού ποδιού στις ΗΠΑ ήταν 80,2 δις όσο και το άμεσο κόστος αντιμετώπισης του καρκίνου.

• ύμφωνα με μελέτη του Καθηγητή Οικονομικών Υγείας Γ. Κυριόπουλου το ετήσιο κόστος του διαβητικού ποδιού στην Ελλάδα ανέρχεται στα 240.000.000 ευρώ.

• Στην χώρα μας έχουμε τουλάχιστον 3000 ακρωτηριασμούς/έτος και κάθε στιγμή 50.000 ανοικτά διαβητικά έλκη.

• Το άμεσο κόστος αντιμετώπισης ενός έλκους ανέρχεται στις 16500-27000 ευρώ (επιθέματα, αντιμετώπιση λοίμωξης, νοσηλεία) και ενός ακρωτηριασμού στις 30.000-60.000 ευρώ.

• Λόγω του ότι δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να υποστηρίζουν τη χρήση κάποιων επιθεμάτων έναντι κάποιων άλλων, στα διαβητικά έλκη η επιλογή τους πρέπει να γίνεται με βάση την υγρή επούλωση ελκών, τον έλεγχο εξιδρώματος και το χαμηλότερο κόστος (7).

• Κλινικές μελέτες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα του cacipliq20 RGTA στην επούλωση χρόνιων και δυσεπούλωτων διαβητικών ελκών και την εξοικονόμηση πόρων με τη χρήση του (8).

• Οι επιπλοκές στα πόδια των ατόμων με διαβήτη είναι ένα τεράστιο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα διότι οδηγεί σε ανάπηρους πολίτες και μεγάλα κόστη για τα συστήματα υγείας. Αυτός είναι και ο λόγος που το IDF (INTERNATIONAL DIABETES FEDERATION) συστήνει στα συστήματα υγείας να πάρουν συντονισμένα και στοχευμένα μέτρα.

Πως μπορούν να προστατευτούν τα άτομα με διαβήτη από το διαβητικό πόδι

Με βάση την βιβλιογραφία και τις οδηγίες των αρμόδιων παγκόσμιων οργανισμών για το διαβήτη και διαβητικό πόδι, ο θεμέλιος λίθος για την μείωση των ακρωτηριασμών είναι ‘οι ειδικοί στο διαβήτη ιατροί να αφαιρούν τις κάλτσες και τα υποδήματα των διαβητικών ασθενών, να εντοπίζουν τους ασθενείς που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο και να τους αντιμετωπίζουν η να τους παραπέμπουν’. (7)

Υπολογίζεται, διεθνώς, ότι με τον τρόπο αυτό θα μπορούσαμε να πετύχουμε 45-80% μείωση των ακρωτηριασμών, των αναπήρων πολιτών, καθώς επίσης και μεγάλη εξοικονόμηση πόρων στο σύστημα υγείας. (7, 8)

  1. Boulton AJ. The diabetic foot: a global view. Diabetes Metab Res Rev 2022; 16(suppl):S2-5.
  2. Van Netten JJ, Bus SA, Apelqvist J, Chen P, ChuterVH, Fitridge R, et al. Definitions and criteria for diabetes-related foot disease (2023 update). Diab Metab Res Rev. 2023;2023:e3654.
  3. Diabetic Foot Ulcers, David G. Armstrong, DPM, MD, PhD; Tze-Woei Tan, MBBS, MPH; Andrew J. M. Boulton, MD, DSc; Sicco A. Bus, PhD. A Review , JAMA 2023:330(1):62-75.
  4. Five years mortality and direct costs of care for people with diabetic foot are comparable to cancer Amstrong et al. Journal of Foot and Anke Research (2020) 13:16.
  5. ΕΜΕΔΙΠ. Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού 2023.
  6. Η οικονομική διάσταση του διαβητικού ποδιού. ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ 2014, Καθηγητής Οικονομικών Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας.
  7. Practical Guidelines on the healing of diabetic ulcers IWGDF, International Working Group on Diabetic Foot 2023.
  8. Overview of 10 years of practice with CACIPLIQ20® matrix therapy as a healing agent for hard to heal wounds: Efficacy, cost-effectiveness and future perspectives, Denis Barritault Denis, Wound Medicine 28(2020) 100180.
  • Περισσότερα
    1. Ulcers, 2103, http://dx.doi.org/10.1155/2013/413604